Ο αργαλειός

Η υφαντική, ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια της Λαϊκής Τέχνης, συνιστά μαζί με το πλέξιμο και το κέντημα, τις τρεις μορφές σπιτικής χειροτεχνίας που καλύπτουν τις ανάγκες του σπιτιού και της ένδυσης. Θεωρείται γυναικεία απασχόληση ως επί το πλείστον, που συναντάται ήδη από την εποχή του Ομήρου (Πηνελόπη, Κίρκη).

Ο αργαλειός (γνωστός και ως τελάρο, εργαστήρι, αργαστήρι) είναι το μικρό ξύλινο εργαστήρι του σπιτιού που προμηθεύει τα μάλλινα και βαμβακερά καλύμματα για το πάτωμα, τους τοίχους, τα κρεβάτια και τα έπιπλα. Επιπλέον, προμηθεύει υφαντά εργόχειρα και στον ίδιο τον άνθρωπο τόσο για τις ανάγκες ένδυσης, όσο και του καλλωπισμού του. Τα σχέδια των έργων αυτών είναι εμπνευσμένα από τη φύση, την αγροτική και την κοινωνική ζωή, με χρώματα και γεωμετρικά σχήματα που εκφράζουν τη φαντασία και το μεράκι κάθε νοικοκυράς.

Υπάρχουν διάφορα είδη αργαλειού: ο ορθός, ο στητός, ο επιτραπέζιος, της μέσης, του λάκκου. Στο Ι.Λ.Ο.Α. έχετε την ευκαιρία να δείτε έναν στητό αργαλειό καθώς και υφαντά εργόχειρα με τα παραδοσιακά μοτίβα που εμπνέονταν οι παλιές υφάντρες.

Παροιμίες για την υπεραπασχόληση της γυναίκας στον αργαλειό:

• Όποιος θέλει να γεράσει, αργαστήρι ν’ αγοράσει.
• Tο κέντημα είναι γλέντισμα κι η ρόκα είναι σεργιάνι,
  κι ο πικραμένος αργαλειός είναι σκλαβιά μεγάλη.

Ακούστε ένα τραγούδι για τον αργαλειό του κρητικού λυράρη Κώστα Μουντάκη (εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης), πατώντας εδώ: